Çocuk sahibi olmayan çiftlerin büyük bir çoğunluğu gebelik planladıkları süre içerisinde hamilelik haberi alırlar. Korunmasız olarak düzenli cinsel yaşama rağmen bir yıl sonunda gebeliğin gerçekleşmediği durumlarda infertilite (kısırlık) tanısı için doktora başvurulmalıdır. Daha sonrasında infertilite nedenleri araştırılır.
Ancak her çift bebek sahibi olmak için bu süreyi beklemek istemez. Çiftlere 1 yıl uzun bir zaman gelebilir. Bu süreci hızlandırmak isteyen çiftler aşağıdaki yöntemlere başvurabilir.
Her şeyden önce gebelik planlanmasına rağmen 1 yıl içerisinde düzenli ve korunmadan cinsel yaşama sahip çiftlerin bir hekime başvurması gerekmektedir. Hekimin tavsiyeleri ve tedavi yöntemlerine uyulmalıdır. İnfertilite nedenleri için doktorun yapacağı tetkiklerden sonra düzenlenen tedaviye uyulmalıdır. Bazen de çiftler üreme konusunda hiçbir neden yoksa bile kendi istekleriyle tüp bebek yöntemini kullanmak isteyebilirler. Tüp bebek yönteminde fark sadece hamile kalma şeklidir. Bunun haricinde doğal yollardan gelişen gebelikten hiçbir farkı yoktur. Yazımızda tüp bebek tedavisinden önce yapılması gerekenler ve beslenme şekli ile ilgili bilgilere de yer verilecektir. Ancak şimdi hamile kalmak için neler yapılmaktadır, hamile kalmayı kolaylaştıran yöntemler nelerdir onlardan bahsedelim.
- Hamile kalma sürecini kolaylaştırmak ya da hızlandırmak için ilk yapılması gereken cinsel ilişki zamanını doğru ayarlamaktır. Kadının yumurtlama dönemi hesaplanarak yumurtlama dönemine yakın ya da tam yumurtlama döneminde cinsel ilişkiye girmek hamile kalma şansını arttıracaktır. Hamile kalmak için uygun zaman dilimi her ay 6 gün olarak bilinmektedir. Yapılan araştırmalara göre hamile kalma şansını arttıran unsurlardan bir tanesi de yumurtlama döneminden 6 gün önce cinsel ilişkinin başlamış olmasıdır. Adet döngüsü 28 gün olduğu varsayılan bir kadının yumurtlama için uygun günü adet olduğu günden başlayarak 12-14. gün aralığındadır. Her kadının adet döngüsünü takip etmesi ve yumurtlama gününü hesaplaması ve buna uygun yaşanacak bir cinsel hayat hamile kalmayı kolaylaştıran öncelikli unsurdur.
- Cinsel ilişkinin sıklığı da hamile kalmayı kolaylaştırmak isteyen çiftlerin dikkat etmesi gereken unsurlardan biridir. Her gün cinsel ilişkiye girmek ya da cinsel ilişkiye uzun süre ara vermek sperm sayısı ve sperm kalitesini etkileyen bir durum olduğu için cinsel ilişki sıklığına dikkat edilmesi gerekmektedir. Sperm kalitesi açısından 2-3 günlük aralarla cinsel ilişkiye girmenin hamile kalma olasılığını arttırdığı uzmanlar tarafından dile getirilen bir konudur. Düzenli bir şekilde gün aşırı cinsel ilişkiye girmek hamile kalmayı kolaylaştıran bir yöntem olarak uzmanlar tarafından tavsiye edilen bir durumdur.
- Hamile kalmayı kolaylaştıran ve etkili olduğu tavsiye edilen diğer bir konu da cinsel ilişki sırasında erkeğin vajinanın içine tamamen boşalmasıdır. Bunun yanında cinsel ilişkinin ardından kadının bir süre uzanması ve cinsel ilişkinin hemen ardından ayağa kalkmaması hamile kalma olasılığını arttırmak için uzmanlar tarafından tavsiye edilir.
- Sigara ve alkol bağımlılığının hamile kalma konusunda olumsuz bir etki yarattığı bilinmektedir. Bu yüzden bu gibi zararlı alışkanlıklara dikkat edilmesi tavsiye edilmektedir. Aynı zamanda folik asit çinko kalsiyum C ve D vitaminini yönüyle zengin gıdaları tüketmek hamile kalmayı kolaylaştıran unsurlardandır. Bu yüzden gebelik planlandığında beslenme alışkanlığını bu gıdalarla desteklemek hamile kalma ihtimalini arttıracaktır.
- Spermleri etkisizleştirdiği bilinen kaplıca, sauna, hamam gibi yerlerden gebelik planlanan dönemde uzak durmak hamile kalmayı kolaylaştıran ve hızlandıran bir diğer unsurdur.
- Hamile kalmayı kolaylaştıran ve hamile kalma konusunda etkili olduğu bilinen bir diğer unsur da çiftlerin psikolojilerinin iyi olmasıdır. Çiftlerin gerginlikten ve stresten uzak kalmaları huzurlu bir ortamda yaşıyor olmaları hamile kalma olasılığı üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır. Çocuk sahibi olmak için uğraşan çiftlerin oldukça stresli olabildikleri bilinmektedir. Yaşanan bu stres özellikle erkekte psikolojik nedenlerden ötürü boşalma sorunlarına yol açabilir. Kadında ise stresten kaynaklı yumurtlama süresinde değişiklik adet döngüsünün bozulması gibi sorunlara yol açabilir. Bu yüzden bebek sahibi olmayı planlayan çiftlere olabildiğince stresten ve gergin bir hayattan uzak durmaları önerilmektedir.
- Hamile kalayı kolaylaştırmak ve hızlandırmak için tavsiye edilen herhangi bir özel pozisyon yoktur. Ancak cinsel ilişkinin hemen sonrası kadının ayağa kalkmamasının vajina içinin yıkanmamasının kadının bir süre uzanmasının hamile kalma olasılığını arttırdığı bilinmektedir. Bunun yanında ilişki sırasında krem, kayganlaştırıcı jel gibi şeylerden uzak durulması da tavsiye edilmektedir.
- Beslenmeden kaynaklı fazla kilonun hamile kalma konusunda olumsuz bir etkiye neden olduğu bilinmektedir. Bu yüzen beslenme alışkanlığına dikkat edilmelidir. İç organların yağlanmasının sağlıklı bir hamilelik için olumsuz bir durum olduğu da bilinmektedir.
- Kolay bir şekilde hamile kalmak için özellikle tavsiye edilen bir beslenme şekli olmamakla birlikte sağlıklı bir hamilelik geçirmek için bazı gıdaların tüketilmesi tavsiye edilir. Özellikle kalsiyum folik asit, çinko, omega 3 içeren besinleri tüketmek sağlıklı bir gebelik için oldukça önemlidir. Bu yüzden süt ve süt ürünleri, balık, sebze ve baklagiller ve kırmızı et tüketimine önem vermek gereklidir.
- Kadınlarda hamile kalma açısından en uygun yaş aralığının 20-30 yaşları arası olduğu bilinmektedir. Özellikle yumurtaların olgunluğu konusunda sıkıntı yaşanmaması için kadınların bu yaş aralığında hamile kalmasının daha kolay olduğu bilinmektedir.
- Bebek sahibi olmayı planlayan çiftlerin dikkat etmesi gereken konulardan bir tanesi de çiftlerin sürekli kullandıkları ya da bu dönemde kullanacakları ilaçlardır. Bu dönemde kullanılacak herhangi bir ilaç hamile kalmayı olumsuz yönde etkileyeceğinden ilaç kullanımına bu dönemde dikkat edilmelidir. Bu yüzden kullanılacak ilaçların bir kadın doğum uzmanı kontrolünde olması gerektiği unutulmamalıdır.
Hamilelik Planlayanların Uzak Durması Gereken Şeyler
Beslenme şeklinin oldukça doğal olmasına dikkat edilmeli trans yağlardan uzak durulmalıdır. Vücudumuz için sağlıklı olduğu bilinen omega 3 yağları tercih edilmelidir. Kızartmalar, konserve besinler, tuzlu gıdalar, şarküteri ürünleri mümkün olduğu kadar tüketilmemelidir. Karbonhidrat ağırlıklı beslenmemeye dikkat edilmelidir. Alkol ve sigara hem erkek üreme organlarını hem de kadın üreme organlarını olumsuz etkilediği için uzak durulması gereken şeylerdir.
Tüp Bebek Tedavisi Öncesinde Beslenme
Tüp bebek tedavisi süresince dikkat edilmesi gereken beslenme şekli aslında normal yollardan gebelik öncesindekinden bir farkı yoktur. Normal yollardan gebelikte beslenme ne kadar önemli ise tüp bebek tedavisi öncesinde de o kadar önemlidir. Anne adayının beslenme şekli ve düzeni hem anne hem bebek sağlığı için oldukça önemlidir. Özellikle anne adayının tüp bebek öncesinde fazla kilolardan kaynaklı iç organlarının yağlanması hormonal dengenin bozulmasına yol açacağı için hamilelik olasılığını azaltacak bir durumdur. O yüzden kilo alımına dikkat edilmelidir. Bunun haricinde normal gebelik öncesinde ve gebelik süresince beslenme düzeni ile tüp bebek tedavisi sırasında uygulanacak beslenme şeklimde bir farklılık yoktur. Kızartmadan şarküteri ürünlerinden, trans yağlardan ve karbonhidrat ağırlıklı beslenmekten uzak durulmalıdır. Doğal beslenmeye bitkisel kaynaklı protein tüketmeye, omega 3 yönünden zengin besinler tüketmeye özen gösterilmelidir. Yine tüp bebek tedavisi sırasında alkol ve sigaradan uzak durulmalı kafeinli içecek tüketimine dikkat edilmelidir. Beslenme şekli doktor ile birlikte ortak belirlenmelidir. Bu süreci sağlıklı bir şekilde geçirmek için doktor tarafından tavsiye edilen beslenme şekline dikkat edilmelidir. Doktor tavsiyesi haricinde doktora danışmadan ilaç kullanılmamalıdır.